पुणे शहरातील शनीवार वाडा हे एक अत्यंत ऐतिहासिक आणि सांस्कृतिक ठिकाण आहे. हे वाडा मऱाठा साम्राज्याच्या काळात बांधले गेले आणि ते पुण्याच्या ऐतिहासिक वारशाचा एक महत्वपूर्ण भाग आहे.
ऐतिहासिक पार्श्वभूमी
शनीवार वाडा या वाड्याचे बांधकाम १७४६ मध्ये बालाजी विश्वनाथ भोसले यांच्यामध्ये झाले. वाडा हा शेरशाहच्या महालाच्या नंतर, मऱाठा साम्राज्यातील सर्वात भव्य वाडा मानला जातो. हे वाडा मऱाठा साम्राज्याच्या मुख्यालयासारखे काम करत होते आणि इथे अनेक ऐतिहासिक घटना घडल्या आहेत.
वाड्यातील वास्तुकला मऱाठा, हिंदू आणि मुस्लिम शैलींचा संगम दर्शवते. यामध्ये भव्य बागा, गड, मंदिरे आणि किल्ले यांचा समावेश आहे. वाडा हा एक प्रमुख स्थळ आहे, जिथे अनेक ऐतिहासिक कथा, युद्धे आणि राजकारण घडले.
वास्तुकला
शनीवार वाडा स्थापत्यकलेचे एक अद्वितीय उदाहरण आहे. वाड्याची भव्यता, भव्य दरवाजे, आणि खांब यामुळे ती जागा विशेष भव्यतेने भरलेली आहे. मुख्य गेट “दिशा” (मुख्य दरवाजा) द्वारे प्रवेश केला जातो, जो वाड्याच्या भव्यतेचे प्रतीक आहे.
वाड्यात एक विशेषतः लांब वाडा, “नवाब” या बाजूला असलेल्या भव्य बागांमध्ये भेट देणे शक्य आहे. या बागांमध्ये मोकळा परिसर आणि आरामदायक वातावरण आहे, जे पर्यटकांना एक वेगळा अनुभव देतो.
ऐतिहासिक घटनाएँ
शनीवार वाडा अनेक ऐतिहासिक घटनांचा साक्षीदार आहे. इथे पेशव्यांच्या राजवटीतील अनेक राजकीय निर्णय घेतले गेले. वाड्यातील “भाकरे” या दरवाज्यावर युध्दाच्या घटनांमध्ये अनेक महत्त्वाचे क्षण साजरे झाले.
हे स्थान १८५७ च्या स्वातंत्र्य लढ्यातील घटनांसाठी देखील प्रसिद्ध आहे. याशिवाय, वाड्यात महात्मा गांधी, सुभाष चंद्र बोस, आणि इतर नेत्यांच्या उपस्थितीत अनेक ऐतिहासिक चर्चासत्रे झाली.
भेट देण्याची माहिती
- स्थान: शनीवार वाडा, पुणे
- वेळ: वाडा पाहाण्यासाठी सकाळी ८:०० ते ६:०० PM पर्यंत खुला आहे.
- प्रवेश शुल्क: येथे एक कमी प्रवेश शुल्क आहे, जे वाड्याच्या देखभालीसाठी वापरले जाते.
निष्कर्ष
शनीवार वाडा हे एक ऐतिहासिक स्थळ आहे, ज्यामध्ये पुण्याच्या समृद्ध इतिहासाची झलक आहे. या वाड्याला भेट देणे केवळ वास्तुकलेच्या सौंदर्याचे अनुभव घेण्याची संधी नाही, तर इतिहासाच्या गूढतेला देखील समजून घेण्याची आहे. या ठिकाणी आल्यानंतर तुम्हाला भारतीय इतिहासाचे महत्त्व समजेल आणि तुम्हाला या स्थळाची असली सौंदर्य अनुभवता येईल.