Effective Irrigation Practices
शेतकऱ्यांनी काय करावे:
- माती आणि पाण्याचे संरक्षण करा: मातीचे आरोग्य आणि पाण्याची पातळी राखण्यासाठी चांगल्या कृषी पद्धतींचा अवलंब करा.
- पावसाचे पाणी साठवा: पावसाचे पाणी गोळा करण्यासाठी चेक डॅम आणि तलाव बांधा.
- पीक विविधता स्वीकारा: विशेषत: पाणथळ भागात बियाणे उत्पादन आणि नर्सरी उभारणी करा.
- कार्यक्षम सिंचन प्रणाली वापरा: 30-37% पाणी वाचवण्यासाठी आणि पीक गुणवत्ता आणि उत्पादकता वाढवण्यासाठी ड्रिप आणि स्प्रिंकलर सिंचन प्रणालींचा अवलंब करा.
शेतकऱ्यांना काय मिळू शकते:
Table
| क्र. | सहाय्याचा प्रकार | सहाय्याची रक्कम | योजना/घटक |
|---|---|---|---|
| 1 | तलाव/विहीर खोदणे | मर्यादित रु. 60,000 | पावसाळी क्षेत्र विकास कार्यक्रम |
| 2 | ट्यूबवेल | रु. 15,000 ते रु. 25,000 प्रति शेतकरी कुटुंब | पावसाळी क्षेत्र विकास कार्यक्रम |
| 3 | लिफ्ट सिंचन प्रणाली | रु. 10,000 प्रति शेतकरी कुटुंब | पावसाळी क्षेत्र विकास कार्यक्रम |
| 4 | पाणी वाहून नेण्यासाठी पाईप | रु. 15,000 प्रति शेतकरी (800 मीटर पर्यंत) | NFSM-पल्सेस आणि ISOPOM |
| 5 | तेल पामसाठी ड्रिप सिंचन प्रणाली | रु. 12,450 प्रति शेतकरी (9m x 9m पीक घनता) | तेल पाम क्षेत्र विस्तार कार्यक्रम (RKVY) |
| 6 | तेल पामसाठी डिझेल पंप सेट | रु. 10,000 प्रति सेट | तेल पाम क्षेत्र विस्तार कार्यक्रम (RKVY) |
| 7 | बोरवेल | 100% सहाय्य मर्यादित रु. 30,000 | पूर्व भारतात हरित क्रांतीचा विस्तार |
| 8 | शॅलो ट्यूबवेल | 100% सहाय्य मर्यादित रु. 12,000 | पूर्व भारतात हरित क्रांतीचा विस्तार |
| 9 | पंप सेट | 50% सहाय्य, जास्तीत जास्त रु. 10,000 | पूर्व भारतात हरित क्रांतीचा विस्तार |
| 10 | इनवेल बोरिंग | रु. 20,000 मर्यादा | पूर्व भारतात हरित क्रांतीचा विस्तार |
| 11 | पाईपलाइन | रु. 20,000 मर्यादा प्रति 300 मीटर | पूर्व भारतात हरित क्रांतीचा विस्तार |
| 12 | पंप सेट | रु. 20,000 मर्यादा | पूर्व भारतात हरित क्रांतीचा विस्तार |
| 13 | बैलगाडी | रु. 15,000 मर्यादा | SCP, TSP & OTSP |
| 14 | जुनी विहीर दुरुस्ती | रु. 30,000 मर्यादा | SCP, TSP & OTSP |
संपर्क साधा:
- सर्वात जवळचे कार्यालय: तालुका कृषी अधिकारी, उपविभागीय कृषी अधिकारी, जिल्हा अधीक्षक कृषी अधिकारी, विभागीय संयुक्त कृषी संचालक.
- वेबसाइट: www.mahaagri.gov.in
- किसान कॉल सेंटर: टोल-फ्री क्रमांक 1800-180-1551
या मार्गदर्शक तत्त्वांचे पालन करून आणि उपलब्ध सहाय्याचा वापर करून, शेतकरी त्यांच्या सिंचन पद्धतींमध्ये लक्षणीय सुधारणा करू शकतात, ज्यामुळे पीक उत्पादन वाढेल आणि शाश्वत शेती होईल. 🌾💧
